Nguyên tắc bố trí không gian nhà bếp

1. Giảm hung tăng cát:

Cácthiết kế bếp hiện đại ngày càng giảm tác động xấu của quá trình nấunướng lan toả sang không gian lân cận, và đưa vào bếp nhiều sự thoảimái thuận tiện hơn. Đối với nhà phố hay biệt thự, bếp hay được đặt phía sua, gần giếng trời hoặc sâu để thuận tiện cho việc nấu cũng cnhuw thoát khó mùi tốt hơn.

Nhưng các căn hộ chung cư hoặc nhà có diệntích nhỏ thì hay đặt phần bếp gần cửa ra vào, tuy có lợi thế là dànhdiện tích thông thoáng chiếu sáng ở ngoài ban công, cửa sổ cho phòngkhách, phòng ngủ, nhưng lại có nhược điểm vừa vào nhà đã gặp ngay bếp,đồng nghĩa với khả năng thông thoáng - chiếu sáng tự nhiên cho khu vựcnày thường bị kém.

Có thể khắc phục bằng cách bố trí thông gió cưỡngbức cho bếp vào hộp kỹ thuật, đồng thời xử lý vách di động (cửa trượt,xếp) để khi đun nấu nhiều có thể tách biệt phần bếp với không gian bênngoài. Dùng vách di động hay tủ đa năng còn giúp che chắn tầm nhìn khikhách vào nhà, tạo một khoảng đệm cần thiết với những nhà có diện tíchnhỏ.

Nguyên tắc thứ hai cũng không kém phần quan trọng cho việc bố trí không gian nhà bếp

2. Tránh xú uế và tác động va chạm:

Bếp cũng cần tránh để sát bên hoặcmiệng của bếp nấu tránh nhìn thẳng vào cửa phòng vệ sinh, chỗ nuôi súcvật (nhiều xú uế) cũng như sàn nước, máy giặt (thuỷ khắc hoả) thậm chítránh cả nhà để xe nữa (dễ gây cháy nổ và bụi bặm, mùi xăng dầu). Nênkiểm tra lại dây chuyền hoạt động bếp từ rửa đến sơ chế, rồi nấu vàsoạn xem có thông suốt không. Nếu đặt bếp cạnh lối gia đình đi ra vàothường xuyên cũng rất dễ gây ra va chạm, vướng víu khi nấu nướng vànguy hiểm nếu nhà có trẻ nhỏ.
Nguyên tắc thứ ba rất quan trọng cho việc bố trí không gian nhà bếp

3. Tránh bếp gặp trực xung đối môn:

Vì hướng của bếp là hướng từ miệng bếpnhìn ra (chứ không tính hướng của người đứng nấu bếp) nên cũng cần giữgìn sự sáng sủa, thoáng đãng và an lành giống như xem hướng trước cửavậy. Miệng bếp mà nhìn thẳng ra cửa đi (trước hoặc sau nhà) thì luồngkhí dẫn truyền bụi bặm sẽ tác động trực tiếp vào, gió thổi tắt lửa,người đứng nấu quay lưng lại không quan sát được cửa. Dân gian gọi bếpđặt như vậy là “khai môn kiến táo, tài phú đa hao”, hay ngắn gọn hơn:lộ táo khẩu!

Nguyên tắc thứ tư cũng rất quan trọng cho việc bố trí không gian nhà bếp

4. Tránh bếp bị trực xung thuỷ – hoả:

Theo ngũ hành thì thuỷ khắc hoả, nênbếp tránh đặt quá gần khu chứa nước, bồn rửa hoặc nhà vệ sinh. Các hệthống dùng nước (đường ống, bể nước, hầm phân, hố ga…) nếu ở trên đầubếp, ở bên cạnh hoặc ngay dưới bàn bếp cũng đều gây ra những bất cậpkhi sử dụng, khi sửa chữa ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt.

Nguyên tắc thứ năm cho việc bố trí không gian nhà bếp

5. Phong thuỷ cũng kỵ đặt giường ngủ hoặc cácchỗ sinh hoạt ngay trên chỗ nấu bếp

(Nhất là phía trên bếp sàn bằng gác gỗ) để tránh việc đi lại, sinh hoạt ở trên làm“động bếp” dưới, đồngthời bếp đun hơi nóng xông lên ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ người bêntrên. Tất nhiên việc tốt xấu trong nội thất còn tuỳ thuộc vào hình thứcvà chất lượng xây dựng của bếp cũng như các không gian liên quan. Nếubếp có tiện nghi cao, chắc chắn, đúng tiêu chuẩn, và khu vực khác cũngsạch sẽ, kín đáo thì sẽ giảm thiểu được sự ảnh hưởng qua lại lẫn nhau

Cuối cùng là: bố trí Không gian, màu sắc và chất liệu:

Đừng biến các khoảng trên nóc tủ bếp làm kho vì sẽ rất lộn xộn và bất tiệnkhi tìm kiếm cũng như đồ vật dễ bị rơi xuống. Nếu diện tích hạn hẹp thìcó thể tiết kiệm không gian tại các khoảng pha chế và bồn rửa, nhưngcần phải đảm bảo đủ rộng cho chỗ đứng nấu, tạo khoảng lùi cần thiết đềphòng khi phát hoả. Trường hợp kết hợp chỗ ăn luôn trong bếp thì tốtnhất là giữa bếp và bàn ăn nên có một mặt bàn hay tủ thấp để ngăn theokiểu quầy bar, kiêm chỗ soạn khá tiện dụng.

Màu sắc trong bếp hay được chuộng màu gỗ (mộc), màu đỏ sậm (hoả) hoặc màuvàng (thổ). Tủ bếp hiện đại thường làm bằng gỗ chống cháy hoặc inox kếthợp mặt đá, gạch men, nhựa tổng hợp… Nhưng dù bằng vật liệu hay màu sắcgì thì bề mặt bàn và tủ bếp chỉ nên nhẵn và bóng vừa phải, giảm các chitiết rối mắt và tránh làm nhiều các khe hốc rất khó làm vệ sinh.

Cách tính vật liệu và màu sắc theo ngũ hành cần chú ý nguyên tắc rất biệnchứng trong vạn vật là “bớt nhiều bù ít, thừa giảm, thiếu tăng”, haynói cách khác là không nên thiên lệch về một hành nào quá mức. Bếp vốnthuộc hoả, nóng nực nhiều, nếu lại tiếp tục dùng màu tương sinh thì hoảthì sẽ quá vượng, mà có thể bổ sung thêm màu đen hay xanh dương (thuỷ)để khắc chế bớt. Tủ bếp có màu trắng (kim) gần đây cũng khá được chuộngvì độ sạch sẽ và sáng sủa, dĩ nhiên là cần chú ý khả năng chịu nhiệt vàtránh ố vàng do hơi dầu mỡ trong quá trình đun nấu.